Ипотекаға алған баспананы жалға беруге бола ма және қандай жағдайда бұл үшін айыппұл салынатынын анықтадық. Заңгерлерден жалға алу ақысы ипотекалық төлемді толық жапса, жалға алушының пәтерге қандай меншік құқығы болатынын сұрадық.

Пәтер иесі кім

Пәтердің иесі — қарыз алушы. Сатып алу-сату келісімшарты тіркелген сәттен бастап пәтер ресми түрде оның меншігіне өтеді. Банк меншік иесі емес, тек несие беруші болады. Бірақ ипотека толық жабылмайынша пәтер кепілде тұрады. Яғни сату, айырбастау, тіпті қайта жоспарлау сияқты маңызды әрекет банк рұқсатымен ғана жүзеге асады.

Пәтерді жалға беруге бола ма

Жалға беру құқығы кепіл шартымен реттеледі. Құжатта мына нұсқалардың бірі жазылуы мүмкін:
— жалға беруге қатаң тыйым салынады,
— банк рұқсатымен ғана жалға беріледі.

Келісімшартта екі нұсқаның ешқайсысы көрсетілмесе, қарыз алушының кепілдегі мүлікті жалға беруге толық құқығы бар.

Қандай жағдайда ипотекаға алған пәтерді жалға беруге болмайды

Коммерциялық банк арқылы ипотека рәсімдегенде жалға беруге қатаң тыйым салынбайды.
Мұндай талап әдетте жеңілдікпен берілетін ипотекаға, мысалы, Отбасы банк оператор болатын кейбір мемлекеттік бағдарламаға қойылады.

Банк рұқсатымен ғана жалға беру

Келісімшартта жалға беру үшін банк рұқсаты қажет болса, онда алдымен қарыз алушы банкке жүгінуі керек.
Рұқсат алу қиын емес. Банк бөлімшесінде өтініш жазып, жеке деректеріңізді және несие мен кепіл шарттарының нөмірін көрсетесіз. Кейбір екінші деңгейлі банкте бұл опция мобильді қосымшада бар.
Банк 15 жұмыс күні ішінде жазбаша түрде рұқсат береді не бас тартады.

Іс жүзінде коммерциялық банктер кепілде тұрған мүлікті жалға беруге рұқсат етеді.

Рұқсатсыз жалға берсе не болады

Қарыз алушы келісімшарт талаптарын бұзып, пәтерді банк рұқсатынсыз жалға берсе, оған айыппұл салынуы мүмкін. Көп жағдайда айыппұл мөлшері белгіленген.

Ипотеканы пәтерақы арқылы жабуға бола ма

Мүлік иесі қарызын кез келген табыс көзімен өтеуге құқылы, оған ипотекаға алған пәтерді жалға беруден түскен табыс та кіреді.

Жалға алушының қандай құқығы бар

Оның пәтерге қатысты ешқандай меншік құқығы жоқ.

— Жалға алушының құқығы жалға алу келісімшартында көрсетіледі. Ол пәтерақыны уақытылы төлеген жағдайда ғана пәтерде келіскен мерзімге дейін тұра алады. Мерзімі бір айдан асса, жалға алушы уақытша тіркелу құқығына ие деп түсіндірді заңгер Бақыт Қасымбеков.

Пәтерақы сомасы қарыз алушының ипотекасын толық жапқан күннің өзінде жалға алушының бұл мүлікке ешқандай қатысы болмайды. Қарыз алушы, яғни пәтерді жалға беруші — ипотекаға алған пәтердің жалғыз заңды иесі.

Қызық болуы мүмкін:
Ипотека алу үшін жалақы мөлшері қанша болуы керек
Жаңа құрылыстарға ипотека — 2025: барлық банктің шарттары
Екінші нарықтағы баспанаға арналған ипотека: барлық банктің шарттары
Жер үйге арналған ипотека — 2025: барлық банктің шарттары

Krisha.kz материалын пайдаланғанда бірінші абзацта міндетті түрде сілтеме болуы керек!