Соңғы уақытта Қазақстанда екінші нарыққа арналған ипотека едәуір өзгерді.
Маусымда билік ЖТСМ-нің шекті мөлшерлемесін 25-тен 20 %-ға дейін төмендетпек болған, бірақ бұл норманы іске қосу қарашаға шегерілді.
Көптеген банк ережелерін өзгертіп, бірі ипотека беруді тоқтатты, енді бірі шарттарын қайта қарады. Нарықта кепіл ретінде ақша қоюға болатын жаңа ипотека пайда болды.
Қай банкте екінші нарықтағы баспанаға ипотека рәсімдеуге болатынын және оның шарттары туралы ақпарат береміз.

Қай банктер несие береді

2025 жылғы қыркүйектің ортасындағы жағдай бойынша, екінші нарықтағы тұрғын үйге несие ұсынатын алты банк бар:

  • Altyn Bank,
  • Halyk Bank,
  • Нұрбанк,
  • ForteBank,
  • Банк ЦентрКредит,
  • Отбасы банк.

Тізімде мыналар жоқ:

Freedom Bank Kazakhstan, себебі бұл банк арқылы жалақы алатындар немесе «Фридом» холдингіне кіретін компанияда жұмыс істейтіндер ғана екінші нарықтағы баспанаға ипотека рәсімдей алады. Қалғандарына ипотека беру уақытша тоқтаған.
Еуразиялық банк тек ипотекалық несиені қайта қаржыландырады және «7-20-25» мемлекеттік бағдарламасы бойынша өтінімді кезекке қояды.
Alatau City Bank (бұрынғы Jusan) ипотекалық бағдарламалар ұсынбайды.
Bereke Bank-та ипотекалық несие жоқ. Тұрғын үй сатып алу үшін кепілге жылжымайтын мүлік (сатып алынатын емес) қою арқылы несие рәсімдеуге болады. Мұндай несие ҚР азаматтығы жоқ, бірақ ықтиярхаты бар адамдарға да қолжетімді.

Екінші нарықтағы баспанаға ипотека: банктердің шарттары

Krisha.kz барлық банктегі ипотекалық бағдарламалардың шарттарын зерттеді. Екінші нарықтағы үйді ипотека арқылы рәсімдеу бірінші нарыққа қарағанда әлдеқайда қиын, себебі мөлшерлеме жоғары, тұрғын үйге қойылатын талаптар қатаң.

Қарыз алушылар үшін үш нұсқа бар:

  1. екінші деңгейлі банктердегі стандарт ипотека;
  2. Отбасы банктің депозитіндегі жинақ арқылы;
  3. кепілге ақша қою.

Стандарт ипотека

Екінші деңгейлі банктер 17–22 % мөлшерлемемен стандарт ипотека береді. Бастапқы жарна 20 %-дан басталады. Мерзімі — 10–20 жыл.
Altyn Bank, Halyk, Нұрбанк және ЦентрКредит банктеріндегі шарттар кестеде көрсетілген.

Банк

Баст. жарна

ЖТСМ

Мерзімі
(жыл)

Ең жоғары сома

Altyn Bank

20%

22–24.3%

20 

175 млн тг

Halyk Bank

20%

21–25%

20 

20 млн тг**

Нұрбанк

20% (пәт.)

30% (жер үй)

19.4–19.9%

10 

70 млн тг

ЦентрКредит

20%

19–19.9%

15

30–50 млн тг 

*2025 жылғы қыркүйектің ортасындағы деректер бойынша

Отбасы банк ипотекасы

Отбасы банк арқылы екінші нарықтағы тұрғын үйді екі тәсілмен сатып алуға болады:

Тұрғын үй несиесі депозиттің ашылғанына 3 жылдан асқан жағдайда және кемінде 50 % жиналған кезде беріледі. Мөлшерлеме — 3.5–5%.

50% жиналған кезде 3 жылға 6–10 % мөлшерлемемен аралық несие рәсімделеді. Пайыз бүкіл қарыз сомаға, соның ішінде депозитке де қосылады. 3 жылдан кейін қарыз алушы тұрғын үй несиесіне өтеді, мөлшерлеме төмендейді.

Несие түрі

Мөлшерлеме

Мерзімі

Тұрғын үй

3.6–6.9%

25 жыл***

Аралық

6.2–9.6%

3 жыл

**Отбасы банк операторлары ресми көрсеткен мерзім, бірақ көбіне тұрғын үй несиесі 9 жылдан артық рәсімделмейді.

Кепілге ақша қою арқылы ипотека

Екінші деңгейлі банктердің жаңа бағдарламасы — кепіл ретінде ақша қою. Оның басты ерекшелігі — төмен мөлшерлеме (7–14 %). Пәтер құнының бір бөлігі (20 %-дан бастап) бөлек шотта кепіл ретінде бұғатталады, ал несие тұрғын үйдің толық құнына беріледі.

Банк

Бастапқы жарна (кепіл)

ЖТСМ

Мерзімі

ForteBank

30%

7.48–13.05%

15 жыл

ЦентрКредит (JAÑA ипотека)

20%

8.2–15%

15 жыл

Тұрғын үйге қойылатын талаптар

Банктер үйдің салынған жылына және материалына қатаң шектеу қояды:

  • көбіне кірпіш, монолит және панель үйлердегі пәтерлерге несие беріледі;
  • саманнан, ағаштан салынған үйлер және тым ескі ғимараттар (1965 жылға дейін салынған) ипотекаға жарамсыз. Кейбір банкте талап бұдан да қатаң.

Банк

Не сатып алуға болады

Салынған жылы

Материалы

Altyn Bank

Пәтер, жер үй, жатақханада бөлме

1976 жылдан бастап

Кірпіш, монолит, панель, газоблок

Halyk Bank

Пәтер, жер үй, жатақханада бөлме

1996 жылдан бастап

Саман, ағаш және каркас-қамыстан басқа барлық материал

Нұрбанк

Пәтер (20% баст. жарн.),

жер үй (30% жарна)

1975 жылдан бастап

Тек кірпіш, панель, монолит

ЦентрКредит

Пәтер, жер үй

1960 жылдан бастап қалада,

1974 жылдан бастап қала маңы

Ағаш, кірпіш және саманнан басқа барлық материал

Отбасы банк

Пәтер, жер үй, жатақханада бөлме

1965 жылдан бастап — кірпіш, монолит, блок;

1975 жылдан бастап — панель

Каркас-қамыстан басқа барлық материал

ForteBank (кепіл)

Тек пәтер

1965 жылдан бастап

Монолит, кірпіш, панель
 

Altyn Bank
Бұл банкте екінші нарықтағы баспана үшін ипотеканы «Цифрлық ипотека» бағдарламасы (өтінім онлайн беріледі) бойынша рәсімдеуге болады.

Шарттары:

  • Бастапқы жарна — 20 %.
  • Мөлшерлеме — 20-22 % (ЖТСМ — 22-24.3 %).
  • Мерзімі — 20 жыл.
  • Ең жоғары сома — 175 млн тг.

Тұрғын үйге қойылатын талаптар:

Пәтер, жеке үй, жатақханадағы бөлме, таунхаус сатып алуға болады.

  • Салынған жылы: 1976 жылдан кейін.
  • Материалы: монолит, кірпіш, панель, газоблок.

Halyk Bank
Halyk Bank та «Цифрлық ипотека» ұсынады. Өтінімді банк қосымшасы арқылы беруге болады.

Шарттары:

  • Бастапқы жарна — 20%.
  • Мерзімі — 20 жыл.
  • Ең жоғары сома — 20 млн тг (ресми табыс жоғары болса, көбірек берілуі мүмкін).

Мөлшерлеме:
— 19–21 % (ЖТСМ — 21–25 %) — комиссиямен (қарыз сомасынан 4 %).
— 20–22 % (ЖТСМ — 22–24.3%) — комиссиясыз.

Тұрғын үйге қойылатын талаптар:

Банк пәтерді, жеке үйді, жатақханадағы бөлмені сатып алуға несие береді.

  • Салынған жылы: 1996 жылдан кейін.
  • Материалы: саман, ағаш және каркас-қамыстан басқа барлық материал жарамды.

Нұрбанк

Шарттары:

  • Бастапқы жарна: 20 % — пәтер, 30 % — жеке үй.
  • Мерзімі — 10 жыл.
  • Ең жоғары сома — 70 млн тг.

Мөлшерлеме:
— 17.1–17.7 % (ЖТСМ — 19.4–19.72 %) — банк комиссиясымен (қарыз сомасынан 2 %-дан бастап).
— 17.9 % (ЖТСМ — 19.98 %) — комиссиясыз.

Тұрғын үйге қойылатын талаптар:

  • Салынған жылы: 1975 жылдан кейін.
  • Материалы: тек кірпіш, панель және монолит.

Банк ЦентрКредит

Шарттары:

Бастапқы жарна — 20 %.
Мөлшерлеме — 16.8–17.7 % (ЖТСМ — 19-19.9%).
Мерзімі — 15 жыл.
Ең жоғары сома:
— Астана, Алматы — 50 млн тг;
— Шымкент, Қарағанды, Ақтау, Атырау, Ақтөбе, Өскемен — 45 млн тг;
— басқа қалалар — 30 млн тг (бастапқы жарна жоғары болса — 100 млн тг).

Тұрғын үйге қойылатын талаптар:

  • Салынған жылы: қала ішінде — 1960 жылдан бастап, қала маңында — 1974 жылдан ерте болмауы керек.
  • Материалы: ағаш, кірпіш және саманнан басқа барлық материал жарамды.

Отбасы банк

Отбасы банк тұрғын үй-құрылыс жинақ жүйесі бойынша жұмыс істейді.
Ондағы басты қағида мынадай:

  • алдымен депозит ашылады;
  • ақша неғұрлым ұзақ әрі тұрақты жиналса, несие шарттары соғұрлым тиімді болады;
  • ең төменгі мөлшерлемемен қарыз алу үшін депозиттің ашылғанына 3 жыл болуы керек.

Отбасы банк екі түрлі несие ұсынады:

Аралық

Шарттары:

  • Мөлшерлеме — 6-10 %.
  • Ең жоғары мерзім — 3 жыл.

Ол үшін депозитте тұрғын үй құнының 50 %-ы жиналуы керек.
Үш жылдан кейін аралық несие тұрғын үй несиесіне ауысады.

Ерекшелігі:
Аралық несие кезінде пайыз бүкіл сомаға, оның ішінде қарыз алушы депозитінде жинаған қаражатқа да қосылады.

Тұрғын үй несиесі

Шарттары:

  • Мөлшерлеме — 3.5-5 %.
  • Ең жоғары мерзім — 25 жыл (салымшының бағалау көрсеткішіне байланысты).

Тұрғын үйге қойылатын талаптар:

Пәтер, жатақханадағы бөлме немесе жер телімі бар жеке үй сатып алуға болады.

  • Салынған жылы: кірпіш, монолит, бетон блок — 1965 жылдан ерте болмауы керек, панель — 1975 жылдан ерте болмауы керек.
  • Материалы: каркас-қамыс үйден басқа барлығы.

Кепілге ақша қою арқылы берілетін жаңа ипотека: қалай жұмыс істейді

Жақында бірнеше банк төмен мөлшерлемемен ипотека ұсына бастады, 18–22 % емес, бар болғаны 7–10 %.

Қызығарлықтай көрінеді, бірақ бір ерекшелік бар: мұндай несие алу үшін банкте өз ақшаңызды кепілге қоясыз.
Түсіндірейік: төмен мөлшерлемемен ипотека рәсімдеу үшін тұрғын үй құнының кемінде 20–30 %-ы қолда болуға тиіс. Бірақ бұл қаражат стандарт ипотекадағыдай сатушыға бастапқы жарна ретінде берілмейді. Ақша арнайы шотқа салынып, бұғатталады, банк оны қосымша кепіл ретінде пайдаланады.
Банк ипотеканы тұрғын үйдің толық құнына береді және осы сомаға пайыз қосылады. Мысалы, пәтер құны 50 млн тг болса, қарыз сомасы да 50 млн тг болады, ал 15 млн тг (30 %) кепілге ретінде салынып, ипотека толық өтелгенше банкте жатады.

Мұндай ипотеканы қандай банктер береді

Ерекшеліктері:

Кепілге ақша қою арқылы ипотека рәсімдегенде бастапқы жарна несие сомасына кірмейді. Қарыз сомасы сатып алынатын жылжымайтын мүліктің толық құнына тең болады. Сондықтан бүкіл сомаға пайыз қосылады.
Жарна банктегі арнайы шотта сақталады. Бұл ақшаны ипотеканы төлеуге тек негізгі қарыз кепілдегі сомаға тең болғанда қолдануға болады.
Пайыз сатып алынатын тұрғын үйдің толық құнына (қарыз сомасына) қосылады, жарна есепке алынбайды.

ForteBank

Шарттары:

  • Бастапқы жарна (кепіл) — 30%.
  • Мөлшерлеме — 7 %-дан басталады (ЖТСМ — 3.5-13.05%).
  • Мерзімі — 15 жыл.
  • Ең жоғары сома — 100 млн тг.

ЖТСМ мөлшері жарнаға тікелей байланысты:

  • 40% — 10.79%;
  • 50% — 7.48%;
  • 70% — 13.05%.

Тұрғын үйге қойылатын талаптар:

Тек көпқабатты үйлердегі пәтерлерге беріледі. Жеке үй, таунхаус, жатақханадағы бөлме жарамайды.

  • Салынған жылы: 1965 жылдан бастап.
  • Материалы: монолит, кірпіш, панель.

ЦентрКредит банкіндегі JAÑA ипотека бағдарламасы арқылы кепілге ақша қойып ипотека рәсімдеуге болады.

Шарттары:

Бастапқы жарна (кепіл) — 20%.

  • Мөлшерлеме — 8-14 % (ЖТСМ — 8.2-15 %).
  • Мерзімі — 15 жыл.
  • Ең жоғары сома:

— Астана, Алматы — 50 млн тг;
— Шымкент, Қарағанды, Ақтау, Атырау, Ақтөбе, Өскемен — 45 млн тг;
— басқа қалалар — 30 млн тг (бастапқы жарна жоғары болса — 100 млн тг).

Мөлшерлеме жарнаға тікелей байланысты:

  • 20% — 14 %-дан бастап;
  • 30% — 12 %-дан бастап;
  • 40% — 10 %-дан бастап.
  • 50% — 8 %-дан бастап.

Тұрғын үйге қойылатын талаптар:

  • Салынған жылы: қала ішінде — 1960 жылдан бастап, қала маңында — 1974 жылдан ерте болмауы керек.
  • Материалы: ағаш, кірпіш және саманнан басқа барлық материал жарамды.

Пайдалы материалдар:
Қазақстанда қалай ипотека алуға болады: барлық қадам

Krisha.kz материалын пайдаланғанда бірінші абзацта міндетті түрде сілтеме болуы керек!