Пәтерді сатуға қалай дайындайды
Пәтерді тез әрі оңай сату үшін құжаты түгел болу керек. Алдымен соны дайындаңыз, өйткені сатып алушы мәміле жасауға дайын болса, ертең-ақ рәсімдеуге мүмкіндік туады. Алдымен не дайындап, не тексеру керегін түсіндіреміз.
Құжат тексеру
1. Жеке куәлік.
Мерзімі өтіп кетпегеніне көз жеткізіңіз.
Келісімшарт жасап, меншік құқығын тіркеген сәтте ол жарамды болуға тиіс. Мерзімі аяқталуға таяп қалса, жаңартқан абзал.
Жеке куәліктің мерзімі өтіп кетсе, мәміле жасалмайды.
2. Құқық беретін құжат: сатып алу-сату келісімшарты, мұрагерлік туралы куәлік және т.б.
3. Техпаспорт.
Ондағы мәлімет іс жүзіндегі жай-күйіне сай болуы керек. Жоспарын ауыстырған болсаңыз, барлық өзгерісті техпаспорт пен жоспарға енгізуіңіз қажет.
Кез келген өзгеріс енгізгенде мыналар керек:
— бекітілген жоба;
— қолданысқа беру актісі.
Жоспарын өзгерткенмен оны заңдастырмасаңыз, сатып алушыға хабарлаңыз. Ондай пәтерге ипотека рәсімдеу мүмкін емес, өйткені банк кепілзат ретінде қабылдамайды.
4. Коммуналдық төлем түбіртегі.
Түбіртек те қолда болғаны жөн. Ол берешегіңіз жоқ екенін растау үшін қажет. Қарыз болса, төлеген дұрыс.
Оның үстіне сатып алушы коммуналдық қызмет ақысы қанша шығатынын білгісі келеді.
Қызмет көрсететін компаниялармен (интернет, спутниктік телевизия, күзет, ПИК, есептегішті тексергені туралы актілер және т.б.) жасалған келісімшарттарды ұмытпаңыз. Мәміле жасағаннан кейін олар мүліктің жаңа иесіне керек болады.
Көшірме жасап алыңыз
Сатып алушыға құжат дұрыс болғаны маңызды. Бірақ түпнұсқасын сенімді жерде сақтап, талап еткенде ғана көрсеткен жөн. Жай көремін десе, көшірмесін ұсыныңыз.
Көшірмелерді қорғаңыз
Кейде сатып алушылар сатып алу-сату келісімшарты мен техпаспорттың көшірмесін беруді өтінеді, себебі ипотекаға өтінім беру үшін қажет.
Мұндай кезде сақтық танытып, әр бетіне белгі салып қойыңыз. Мәселен, «Банкке арналған көшірме» деп қолмен жазып қоюға болады.
Бұл сізге тиесілі құжаттарды алаяқтардан сақтау үшін қажет. Әккі қулар құжат көшірмесін көрсетіп, бөтен кісінің пәтерін жалға берген жағдайлар болған.
Анықтама алыңыз
Жылжымайтын мүлікке тіркелген құқықтар (ауыртпалықтар) туралы анықтаманы басып шығарыңыз немесе скрин жасаңыз. Оны egov mobile мобильді қосымшасы арқылы алуға болады.
Анықтамада мүлікке иелік еткендердің барлығы туралы мәлімет жазылады.
Біріншіден, қосымша иелері бар ма, сол анықталады (егер болса — мәміле жасағанда олар қатысуға тиіс). Екіншіден, сатып алушы жылжымайтын мүлікке қатысты банк немесе сот органдары бекіткен шектеу жоқ екеніне көз жеткізе алады.
Айтпақшы, бұл құжатты хабарландыру бермей тұрып алып қойған артық етпейді. Кейде мүлік иесі ауыртпалық барынан бейхабар болады. Мысалы, құзырлы органдар айыппұл төлемеген жағдайда не қателесіп шектеу қоюы мүмкін.
Пәтердің өзін көрсетер алдында сатып алушыға бірден ұнайтындай етіп қалай дайындау керегін мына жерден оқыңыз.