Қазақстанда шамамен 1.5 миллион адам Ислам ипотекасының әлеуетті қолданушысы бола алады. Сарапшылардың пікірінше, қазір діндар қазақстандықтар өз нанымдарына байланысты дәстүрлі несиені қолдана алмайды. Krisha.kz Ислам ипотекасы қандай болатынын сарапшылардан сұрады.

Исламдық ипотека дегеніміз не

Ислам ипотекасы — қарыздың пайызы жоқ қаржылық өнім. Мұндай ипотекада баспана бекітілген үстемақымен бөліп төлеу арқылы сатылады.

– Ислам ипотекасы бірнеше мәселені шешуге көмектеседі: адамдар баспана сатып алу арқылы әлеуметтік шиеленісті азайтады, сондай-ақ шетелдік инвестициялардың келуіне ықпал етеді. Ислам даму банкі мен CSQlaw Kazakhstan branch зерттеуіне сәйкес, Ислам ипотекасының болашағы зор, ал Jusan Analytics деректері бойынша Қазақстанда шамамен 1.5 миллион адам Ислам ипотекасының әлеуетті қолданушылары бола алады, – деді Krisha.kz-ке Қазақстан құрылысшылары одағының Астанадағы филиалының директоры Вячеслав Лазарев.

Оның айтуынша, исламдық қаржы — әлемдік қаржы жүйесінің 5 %-дан астамын немесе 5 триллион доллардан астам қаражатты қамтитын қаржы саласының қарқынды дамып келе жатқан бағыты. Бұл жүйені Таяу Шығыстағы көптеген ел пайдаланады. Сондай-ақ АҚШ, Германия, Түркия елдерінде исламдық қаржыландыру қағидатымен қатар дәстүрлі түрде жұмыс істейтін аралас ипотека белсенді енгізілуде.

Исламдық ипотека қалай жұмыс істейді

1. Баспананы банк сатып алады.
2. Пайызсыз бөліп төлеу арқылы сатылады.
3. Бағаға үстемақы қосуға рұқсат етілген, бірақ өсімақы болмауы керек.
4. Клиент төлем жасай алмай, баспана сатылған жағдайда, ол салған үлесін, мысалы, бастапқы жарнасын, міндетті түрде кері алады. Яғни адам ешнәрсесіз қалмайды.

Қандай банктер ислам ипотекасын ұсына алады

— Қазір біз әртүрлі банкпен келіссөз жүргізіп жатырмыз. Мысалы, Алиф Банк біздің ұсынысымызды қолдауға дайын. Сондай-ақ Отбасы банк құрылысшылар одағымен және Ислам құрылысшылар қауымдастығымен бірлесіп пилоттық жобаны әзірлеуге дайын екенін білдірді. Қазанда жұмыс тобы құрылады. Негізгі мақсат — Ислам қағидаттарын сақтай отырып, Отбасы банктің дәстүрлі клиенттеріне арналған шарттармен шамалас болуын қамтамасыз ету. Әрине, мұндай ипотеканы барлық қазақстандық дініне қарамастан, рәсімдей алады, — деп түсіндірді спикер.

Отбасы банк мұндай жобаны әзірлеу тек жоспарда бар екенін айтты. Банк тарапынан басқа мәлімет берілмеді.

Krisha.kz жаңалықтарды бақылап отырады. Еске сала кетейік, бұған дейін Қазақстанда Al Hilal ислам банкі осындай жүйемен жұмыс істеген, бірақ 2022 жылдың көктемінен бастап ипотекалық несие беру тоқтаған.