Құдай қосқан көршілеріңіз қоқыс толы қапты баспалдақ маңына қалдырып, кіреберіске жөндеуден қалған материалдарды тізіп қояды, ал балалар алаңында ескі жиһаздың түр-түрі жатыр. Таныс жағдай ма? Krisha.kz қоқыстың қай түрін қайда тастау керегін және ережені елемейтіндер қандай жазаға тартылатынын анықтады.

Не тастауға болады 

Алдымен қоқыс контейнеріне не тастауға болатынын, не тастауға болмайтынын біліп алайық. Тыйым салынған заттар тізімі қала аумағын абаттандыру және тазалау ережесінде бар.

Қоқыс контейнерлері тек қатты тұрмыстық қалдықтарға арналған.

Ережеге сәйкес контейнерге мыналарды лақтыруға тыйым салынған:
— түрлі сұйықтықтар,
— ағаш кесінділері,
— жапырақ,
— қар.

Химиялық қалдықтар, құрамында сынап бар заттар, сонымен қатар дәрі-дәрмек, медициналық құралдар мен жабдықтарды тастауға мүлде болмайды.

Экологиялық қодекске сай полигон қабылдамайтындықтан, қоқысқа тастауға болмайтын заттар да бар.

Бұл шина, батарея, электронды құрылғылар (тұрмыстық техника, компьютер және басқа) кабель, люминесцентті шамдар.

Оларды арнайы мекемеге өткізу керек.

Құрылыстан қалған заттарды қайда жібереді 

Құрылыс қалдығын да контейнерге салуға болмайды. Ереже бойынша жеке не заңды тұлға құрылыс салғанда не жөндеу жүргізгенде қалдықты утильге жіберу туралы келісімшарт жасауға тиіс. Қоқыс толы қаптарды кіреберіске не баспалдақтың астына жинауға еш рұқсат жоқ. Бұл — өрт қауіпсіздігін өрескел бұзу.

Ереже бұзғандар 20 АЕК (69 000 теңге) айыппұл төлейді.

Мұндай қалдықтарды арнайы жабдықталған алаңға жинайды. Ереже бойынша олар қоқыс алаңына жақын тұрады не жабық бункер түрінде жасалады.

Мұндай алаңдар уақытша сақтауға арналған. Қоқысты тұлға бір айдан кешіктірмей шығаруға міндетті.

Ескі жиһазды қайда жібереді 

Жиһазды да контейнерге лақтыруға, соның жанына не кіреберіске қоюға тыйым салынған. Ескі жиһазды қайта өңдеуге жіберу керек. Оның контейнерге сыятын бөліктерін ғана тастауға болады, әрі оны алдын ала бөлшектеп қою қажет. Мәселен, бөлінген орындық, шкафтың есігі немесе кішігірім кітап сөресі.

Кіреберістегі қоқыс толы пакеттер 

Бұл да заң бұзу. Қоқыс салған пакетті есіктің қасына, баспалдақ маңына тіпті бірнеше сағатқа қалдыруға болмайды.

Ол үшін тәртіп сақшылары алдымен ескерту жасайды, кейін 10 АЕК (34 500 теңге) айыппұл салады не 10 тәулікке дейінгі мерзімге қамап қояды.

Терезеден қоқыс лақтыратын, контейнерге жетпей, жолда қалдырып кететін, аулаға, балалар алаңына не тротуарға қоқыс шығаратындарды да осындай жаза күтіп тұр.

Көршілерді қалай жазалайды 

Біріншіден, орынсыз жерде тұрған қоқысты видеоға не фотоға түсіріп алу қажет. Ол дәлел ретінде пайдаға жарайды. Кіреберісте не аулада бейнекамера тұрса және заң бұзған адамның әрекетін жазып алса, тіпті жақсы.

Содан соң Аудандық ішкі істер басқармасына арыз жазасыз. Заң бұзылғанын растайтын бірнеше көршіңізді ала барыңыз. Ұжымдық шағым түсіруге де болады.

Кіреберісте темекі шексе 

Кіреберісті түтіндетіп жүретіндерді жазалауға мүмкіндік бар. «Халық саулығы және денсаулық сақтау туралы» кодексте қоғамдық орында темекі шегуге тыйым салынған. Ол қатарға үйдің кіреберісі де кіреді. Айыппұл мөлшері — 15 АЕК (51 750 теңге). Бұл әрекет бір жыл ішінде тағы қайталанса, 25 АЕК( 86 250 теңге) төлейді.

Мұндай жағдайда да фото не видео түсіріп, учаскелік инспекторға жүгінген жөн.